![](/media/lib/491/n-legionella-bd452c5f775068fb52676230dd832042.jpg)
Do infekcji bakteryjnych dochodziło już 2 miliardy lat temu
17 lutego 2022, 10:35Przodkowie legionelli, bakterii wywołującej legionellozę, infekowali komórki eukariotyczne – czyli zawierające jądro komórkowe – już dwa miliardy lat temu, donoszą naukowcy z Uniwersytetu w Uppsali. Do infekcji zaczęło więc dochodzić wkrótce po tym, jak eukarioty rozpoczęły żywienie się bakteriami. Nasze badania pozwalają lepiej zrozumieć, jak pojawiły się szkodliwe bakterie oraz jak złożone komórki wyewoluowały z komórek prostych, mówi główny autor badań, profesor Lionel Guy.
![](/media/lib/491/n-zespol-4cfb439675eb509140d824e4bb3b07e6.jpg)
WUM: lek na cukrzycę i niewydolność serca pomoże w terapii niedoboru odporności u chorych na rzadką chorobę metaboliczną?
16 lutego 2022, 11:37Poza spadkiem poziomu glukozy we krwi, najgroźniejszym problemem występującym u pacjentów z glikogenozą 1 b (GSD 1b), rzadką wrodzoną chorobą metaboliczną, jest niedobór odporności (neutropenia). Ponieważ spore nadzieje wiąże się z pewnym lekiem na cukrzycę i niewydolność serca, naukowcy z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” rozpoczynają badanie kliniczne.
![](/media/lib/491/n-katrin1-c30f4d06a22be9abbb338e1c39f986d9.jpg)
Pokonali ważną barierę w pomiarach masy neutrina
14 lutego 2022, 17:03Od czasu odkrycia oscylacji neutrin wiemy, że neutrina mają niezerową masę. Dotychczas nie udało się jej precyzyjnie określić. Tymczasem neutrina to najbardziej rozpowszechnione, a jednocześnie najtrudniejsze do zbadania, ze wszystkich znanych nam cząstek. Teraz międzynarodowy zespół naukowcy pracujący przy eksperymencie KATRIN przełamał ważną barierę. Po raz pierwszy wykazano, że masa neutrino jest mniejsza od 1 elektronowolta (eV).
![](/media/lib/489/n-cms-e20f3dff7fe8e51469a8509012015af1.jpg)
Wielki Zderzacz Hadronów zarejestrował tajemniczą cząstkę X
7 lutego 2022, 16:41W plazmie kwarkowo-gluonowej – stanie materii, jaki istniał przez ułamki sekundy po Wielkim Wybuchu – uzyskanej podczas zderzeń ciężkich jonów w Wielkim Zderzaczu Hadronów (LHC) zauważono tajemniczą cząstkę X złożoną z czterech kwarków. Sama cząstka nie jest niczym nowym – po raz pierwszy została zarejestrowana w 2003 roku w japońskim eksperymencie Belle – jednak pomimo upływu lat naukowcy wciąż nie rozumieją jej natury
![](/media/lib/489/n-dolek-kriokonitowy-a985115d0d34a50ca93747b3bf4387f2.jpg)
Wysoki poziom sztucznej radioaktywności na lodowcach zaskakuje fizyków
3 lutego 2022, 12:13W płytkich zagłębieniach na powierzchni lodu lodowcowego gromadzi się kriokonit, ciemny osad będący mieszaniną drobnej materii nieorganicznej i organicznej. W Norwegii gromadzi on zaskakująco duże ilości sztucznych izotopów promieniotwórczych, dowodzą badania przeprowadzone przez naukowców z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie.
![](/media/lib/489/n-misa-0c3268e54f0d7016b28bc55f06f87412.jpg)
W holenderskim mieście archeolodzy znaleźli doskonale zachowaną rzymską misę
1 lutego 2022, 19:29Archeolodzy, którzy prowadzą wykopaliska w Winkelsteeg w Nijmegen, odkryli pod koniec ubiegłego roku świetnie zachowaną błękitną szklaną misę sprzed ok. 2 tys. lat. Piękną barwę uzyskano dzięki zastosowaniu tlenku metalu. Oprócz misy odkryto tam pozostałości domostw i studni
![](/media/lib/166/n-2104499959_53ce56a456-bdb87aaafb1cffdfde9fc3c6e156c858.jpg)
Przejścia fazowe cieczy pozwalają wirusom przeżyć poza organizmem?
28 stycznia 2022, 08:58Wirusolodzy od dawna wiedzą o niezwykłym zjawisku dotyczącym wirusów atakujących drogi oddechowe. Dla patogenów tych naturalnym środowiskiem są ciepłe i wilgotne drogi oddechowe. Ich względna wilgotność wynosi zwykle 100%. Wystawienie na bardziej suche powietrze poza organizmem powinno szybko niszczyć wirusy. Jednak wykres czasu ich przeżywalności w powietrzu układa się w literę U.
![](/media/lib/485/n-teleskop-7766986f31add8d2309c21766d3f333c.jpeg)
Jak zważyć galaktyki na potrzeby największych przeglądów nieba?
11 stycznia 2022, 05:34NCBJ koordynuje polski udział w największym w dotychczasowej historii przedsięwzięciu astronomii obserwacyjnej. W polu widzenia teleskopu budowanego w Chile znajdzie się jednorazowo obszar 40-krotnie większy od tarczy Księżyca. Obserwacje zaplanowane na 10 lat dostarczą m.in. danych o obiektach zmiennych. Naukowcy z NCBJ z zespołu ASTROdust już dziś przygotowują algorytmy, które wzbogacą zestaw informacji pozyskanych z obserwacji.
![](/media/lib/485/n-funkcjafalowa-076f0b1866d11daea8ee1df3a46d1c22.jpg)
Falowa funkcja elektronu zrekonstruowana w laboratorium. Pozwoli udoskonalić elektronikę
10 stycznia 2022, 16:49Po raz pierwszy udało się zrekonstruować w laboratorium falową naturę elektronu, jego funkcję falową Blocha. Dokonali tego naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Barbara (UCSB), a ich praca może znaleźć zastosowanie w projektowaniu kolejnych generacji urządzeń elektronicznych i optoelektronicznych.
![](/media/lib/485/n-katarzyna-bugiel-stabla-2444736b63aa5dedabe14cc9b9a3ab40.jpg)
Katarzyna Bugiel-Stabla z UPWr sprawdza, czy estrogeny mogą pomóc w walce z chłoniakiem u psów
7 stycznia 2022, 12:17Katarzyna Bugiel-Stabla, doktorantka Szkoły Doktorskiej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu (UPWr), bada wpływ ekspresji receptorów estrogenowych na przebieg chłoniaka i białaczki u psów. Jak podkreślono w komunikacie uczelni, w swoim doktoracie koncentruje się ona na 2 kwestiach: 1) określeniu wpływu estrogenów na komórki chłoniaka oraz 2) znalezieniu korelacji między ekspresją receptorów estrogenowych a rozwojem i przebiegiem choroby.